Wednesday, 19 June 2019

Ebron y'n nos mis-Metheven 2019

Here is the transcript for the Ebron y'n Nos segment for June 2019 for Radyo an Gernewegva, broadcast in #435:

Mis-Metheven yw hi lemmyn, hag yn mis-Metheven yma an howlsavla hav. Dhe’n kynsa warn ugens an mis ma, a Druru, an howl a sevel orth 05:10, ha sedha orth 21:35.

Yth esa loor nowydh o an tressa mis-Metheven, an kynsa kwartron dhe’n 10ves, loor leun yw dhe’n 17ves ha’n diwettha kwartron dhe’n pympves warn ugens, ha’n loor nowydh arta dhe’n 2a mis-Gortheren.

Yow ha Sadorn yw gweladow yn nos, ha Yow yn rannneves Ophiuchus ha Sadorn yn Sagittarius.
Ebron nos gweladow a Druru hanternos 20ves mis-Metheven 2019 dhyworth www.heavens-above.com

Yn henhwedhlow, Ophiuchus yw “degor an sarf”, henwys yw wosa Aescupalius, yaghheor yn henhwedhlow Grek. Aescupalius o ledhys gans Zeus drefenn Hades a grodhvolas orto ev, owth owna Aescupalius kavos gallos dasserghi an re varow.
Yow yw orth enebieth dhe’n 10ves mis-Metheven, hag an howl, an norvys ha Yow ow furvya linenn syth.
An kevreyth howlek yn mis-Metheven 2019 dhyworth www.heavens-above.com

Sadorn a dhos dhe enebieth dhe’n 9ves mis-Gortheren, hag yw yn soth dew our a-wosa Yow. Rannneves Sagittarius yw sethor yn henhwedhlow, mes nyns yw den, Kentaur yw ev, hanter-den, hanter-margh. Sagittarius o helghyor, hag ev yw yn ebrenn owth helghya Scorpius – an Skorpyon.

Yma an steren Antares dhe’n deghow a Yow, an splanna sterenn y’n ranneves Scorpius. An sterenn ma yw sterenn rudh gorgowr, 554 a vlydhennyow-golow y bellder, gans braster +1.
https://heavens-above.com/hipentry.aspx?&hip=80763
Y hyll’ta gweles an liw rudh usi ganso. Myns an steren ma yw bras, yma gwredh ganso 3 unnses steronieth, ha’y golowder yn pub rann a’n kammneves tredantennvennek yw 60,000 kweth an golowder an howl. Antares a wra bos supernova yn skon. Yn skon, yn steronieth a yll bos a-vorow, po yn nebes milvilyow a vlydhennyow.

Braster Antares kehevelys dhe'n howl ha resegva Meurth. dhyworth Wikimedia Commons


An Ranneves Scorpius. Antares = alpha Scorpii (α Sco) https://www.heavens-above.com/constellation.aspx?con=Sco .


Yn henwhedhlow, an dhuwes Gaia a dhanvonnas skorpyon dhe biga Orion, an helghyor a bostyas ev dhe alloes ladha pub enyval y’n bys. Scorpius a ladhas Orion, hag an dhew anedha o gorrys y’n ebrenn, dhe gen tu an ebrenn, Orion yw gwelys yn gwav, Scorpius yw gwelys yn hav.

Yow a’n jeves braster -2.5 ha Sadorn 0.1 y’n termyn y enebieth.
Yow yw splanna es pub sterenn yn ebrenn nos, ha Sadorn kepar ha nebes an splanna sterennow. An sterenn Vega usi ughel y’n ebrenn dres an hav a’n jeves braster 0.

Onan y’n skeul braster a styr an sterenn a heveli bos 2.5 kweth an splannder dell welyn ni. Ytho Yow yw ogas ha degplek an splannder Sadorn. An resonys yw bos Sadorn pella dhyworth an howl, ha pella dhyworthyn ni. Sadorn yw nebes byghanna es Yow, mes Sadorn a’n jeves y vysowyer marthus. Yma bysowyer dhe Yow ynwedh, mes nyns yns i splann, gwrys o doust yw ha nyns yw possybl dh’aga gweles dre pellwelell.

Yma an tirell “Insight” hwath owth oberi war Meurth, ow musura an gewer war enep Meurth mes yma kaletter, an “godhor” a wra tardha yn-dann an enep yw stegys, hag an godhonydhyon a wra assaya y rydhhe dh’y allos dhe besya tardha.

https://mars.nasa.gov/insight/multimedia/raw-images/?order=sol+desc%2Cdate_taken+desc&per_page=50&page=0&mission=insight



Yma lies lorell nowydh, a wrug an negys SpaceX lonchya, henwys Starlink. Yma towl gans Elon Musk, fondyer a SpaceX dhe lonchya niver bras a lorellow dhe gennertha kesroesweyth bond-ledan heb gwivren orth kost isel. Yth esa an kynsa lonch dhe’n tressa warn ugens mis-Me, hag yth esa 60 lorell ynno.

https://heavens-above.com/StarLink.aspx
https://www.spacex.com/webcast
https://www.starlink.com



Yma towl rag lies moy anedha, martesen bys dhe 12,000 yn deg blydhen. Splann lowr dhe vos gwelys dre lagas noth, ha mar pia niver bras a’n par ma, ny via da rag steronydhyon, martesen y fydh moy a lorellow es sterennow gweladow dre lagas. Yma godros “froslamm Kessler” mars eus skwattyansow, lorell skwattys dhe demmyn, hag an temmyn a wodros moy a lorellow.

https://angelrls.wordpress.com/2019/06/05/the-threat-of-starlink/
https://www.kold.com/2019/06/05/scientists-stargazers-wonder-what-spacex-satellites-will-mean-southern-arizonas-night-sky/
https://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/starlink-space-debris/
Govenek a'm beus ny vydh hemma an kas.

Bys nessa prys,
Davydh Trethewey

No comments:

Post a Comment