I have migrated my blog to my own Neocities page at taklowkernewek.neocities.org/blog and future posts will likely only be published there. I have uploaded the transcript for my latest Ebron y'n Nos contribution for Radio an Gernewegva there.
Friday 20 November 2020
Blog migration to Neocities page
Saturday 12 September 2020
Ebrenn y'n Nos mis-Gwynngala 2020
This is a transcript for the September 2020 'Ebrenn y'n Nos' piece I prepared for Radyo An Gernewegva, broadcast in #501.
Dydh da.
Y feu an wrandryell ragdres NASA Meurth 2020 lonchys an hav ma dhe’n 30ves mis-Gortheren, a wra dannvon gwrandryell ‘Dywysygneth’ Perseverance dhe Veurth.
Yma tro-askell byghan gans an wandryell, hag yw henwys avel Ingenuity ‘Ynjinieth’ yn Kernewek.
https://mars.nasa.gov/technology/helicopter/
https://mars.nasa.gov/news/8712/6-things-to-know-about-nasas-ingenuity-mars-helicopter/
https://mars.nasa.gov/news/8712/6-things-to-know-about-nasas-ingenuity-mars-helicopter/
Yma mass 1.8kg gans an tro-askell ma, ha hirder an eskelli 1.2m penn dhe benn. Possybl vydh gul nij a deg eylenn ha peswar ugens unnweyth pub dydh.
An wrandryell hy honan yw haval orth an huni Govynnuster Curiosity gans nebes gwellheans; yma desin nowydh dhe’n rosow yn unn waytyans aga bos moy duryadow war enep karnek Meurth, ha’n chif kamera Mastcam-Z a’n jevydh galloes dhe zoumya.
An wrandryell a wra tira war Veurth dhe’n 18ves mis-Hwevrer 2021 war le henwys Kowdoll Jezero. An le yw hen delta avon yn lynn a vedha lenwel an kowdoll y’n termyn eus passyes.
NASA re wrug solempnya pymthek blydhen a-dhia lonch an Mars Reconnaissance Orbiter o lonchys yn 2005 hag yw hwath ow studhya Meurth. An kamera ugh-digolm HiRISE re wrug moy agus 6 milvil imaj, hag ogas ha dew kans terabyt a dhata. Yma gwiasva HiRISE yn lies yethow, ow komprehendya Kernewek, gwelewgh www.uahirise.org/kw.
 |
| Ensampel us imajys diworth kamera CTX war MRO, ha'n hyns a'n wandryell Opportunity. https://www.jpl.nasa.gov/spaceimages/details.php?id=PIA23178. Moy ensamplow imajys ha kedhlow dhe: https://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=7724 |
Yn agan ebrenn, yth esa loer leun dhe’n 2a mis-Gwynngala, diwettha kwartron 10ves mis-Gwynngala, loer nowydh 17ves mis-Gwynngala, kynsa kwartron 24ves mis-Gwynngala, loer leun arta Dy’ Kalan mis-Hedra.
Yth esa difyk an howl dhe’n 21a mis-Metheven. Ny veu gweladow diworth Kernow. Difyk bysowek o, drefenn bos an loer re bell a’n norvys dhe gudha oll an howl, hag yth esa bysow moen gesys. Nyns yw resegva an loer kylgh poran mes hirgylghek, hag ogas dhe dhorbellva o hag yw an difyk ma. An difyk o gweladow yn nebes gwlasow yn Afrika, Yemen, Saudi Arabi, Oman, Pakistan, Eynda, Tibet, China ha Taiwan. Nyns o possybl dhe lies viajyor mos dhe weles an difyk ma drefenn kalettrow kawsys gans an kurungylghvirus mes nebes tus feusik a wrug y weles.
 |
| Hyns difyk bysowek an howl 21/06/2020 diworth gwiasva https://www.solar-eclipse.info/en/eclipse/detail/2020-06-21/ |
Gwiasvaow erell gans kedhlow difyk an howl:
Gwydhyow difyk a'n howl diworth Abu Dhabi (gwelys avel difyk rannek):
 |
| Imaj diworth Taiwan gans devnydhyor Kuan war https://spaceweathergallery.com/indiv_upload.php?upload_id=163741 |
 |
| Imaj diworth Tibet gans Jeff Dai war https://spaceweathergallery.com/indiv_upload.php?upload_id=163767 |
Yma Yow ha Sadorn bannek yn ebrenn gorthugher an kynyav ma. Yma an dew anedha y’n rannneves Sagittarius. Sagittarius yw “An Sether” yn Kernewek, hag yw kentaur, hanter-den ha hanter-margh, ha helghyor owth usya gwarek.
War an 24ves ha’n 25ves mis-Gwynngala, y fydh an loer ogas dhe Yow ha Sadorn y’n ebrenn. Hag yw gwelys diworth an norvys, Yow a wra neshe orth Sadorn y’n misyow a dheu, hag y fydh kesyewans anedha 21a mis-Kevardhu an blydhen ma.
 |
| An rannneves Sagittarius, gans Yow ha Sadorn yn mis-Gwynngala 2020, imaj gwrys gans gwiasva https://heavens-above.com/ |
 |
| Saggitarius. diworth Wikimedia Commons: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sidney_Hall_-_Urania%27s_Mirror_-_Sagittarius_and_Corona_Australis,_Microscopium,_and_Telescopium.jpg |
 |
| Yow ha Sadorn isel yn ebrenn soth - imaj diworth earthsky.org |
Meurth yw orth y enebieth 14ves mis-Hedra, hag y fydh pur splann an kynyav ma. Yma ev yn ranneves Pisces ha gweladow diwettha yn nos. Y fydh moy splann ages Yow, ha drehedhes braster minus 2 namm hwegh yn mis-Hedra. Nyns yw Meurth gans splannder a’n par ma yn fenowgh, drefenn bos y resegva hirgylghek ha na wra an norvys neshe mar ogas pup termyn an nor dh’y bassya yn aga resegvaow.
An unnsel planet moy splann yw Gwener, yw gweladow yn ebrenn bora an kynyav ma.
Retrograde Motion of Mars 2020 from LarryKoehn on Vimeo.
 |
| An ebrenn dhe 23:00 30ves mis-Gwynngala 2020, gans Yow ha Sadorn ow sedha y'n soth-west, ha Meurth yn ebrenn soth-est. Gwrys gans heavens-above.com/skychart2.aspx |
 |
| An ebrenn dhe 06:00 kh 1a mis-Hedra 2020, gans Gwener yn ebrenn est kyns an howldrevel. Gwrys gans heavens-above.com/skychart2.aspx |
Dhe’n 30ves mis-Me, yth esa stervarnoryon lonchys a Amerika, gans fusenn Falcon 9 gwrys gans negys privedh SpaceX, hag an kynsa prys o usyans an volghenn “Crew Dragon” gans tus a-ji. Yth o an kynsa prys stervarnoryon a lonchyas a Amerika a-dhia an “Space Shuttle” dhe omdenna yn 2011.
An volghenn ma, henwys Endeavour, a yll karrya peswar den, ha hy hynsa nij gans tus a-ji, an ragdres Crew Dragon Demo-2, re beu lonchys 30ves mis-Me 2020. An prys ma, hi a garryas dew stervarner dhe’n Salva Spas Keswlasek, Douglas Hurley ha Robert Behnken. An dew stervarner a spenas dew jydh ha tri ugens war an Savla Spas Keswlasek, hag an volghenn a dhiborthyas Dy’ Kalann mis-Est ha dehweles an dew stervarner ma dhe’n norvys 2a mis-Est. Hemm o an kynsa tirans yn dowr gans stervarnoryon a-dhia 1975. Sewenus o an ragdres ma, hag y fydh an volghenn nowedhys hag usys arta yn ragdres towlennys yn 2021 gan peswar stervarner yn ragdres SpaceX Crew-2. Kyns henna, yma bolghenn arall a’n keth sort a wra lonchya 23a mis-Hedra 2020 gans peswar stervarnor, yn ragdres SpaceX Crew-1.
 |
| Lonch an ragdres Crew Dragon Demo-2 war fusenn Falcon 9 SpaceX 30ves mis-Me 2020. Imaj: Walter Scriptunas II / Spaceflight Now https://spaceflightnow.com/2020/05/30/nasa-astronauts-launch-from-us-soil-for-first-time-in-nine-years/ |
https://en.wikipedia.org/wiki/Dragon_2
 |
| An stervarnoryon Douglas Hurley ha Robert Behnken. Imaj: NASA/Aubrey Gemignani / collectSPACE |
 |
| Klout an ragdres http://www.collectspace.com/news/news-101119a-spacex-crew-dragon-demo2-patch.html |
Yma imaj nowydh an planet Yow, yn is-rudh, gwrys gans an pellweler Gemini North.
 |
| Yow yn is-rudh gans Gemini North https://astronomynow.com/2020/05/11/gemini-north-captures-lucky-shot-of-jupiter-in-all-its-infrared-glory/ Imaj: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA M.H. Wong (UC Berkeley) et al. |
An
imaj o gwrys dre method henwys “Imajyans Feusik”, kepar ha rekordya
gwydhyow, ha dewis nebes an framow yw gwell gans le a galettrow gans an
ayrgylgh.
bys nessa prys,
Davydh Trethewey
Ebrenn y’n Nos – mis-Ebrel ha mis-Me 2020
This is a transcript for the April/May 2020 'Ebrenn y'n Nos' piece I prepared for Radyo An Gernewegva, broadcast in #481.
An steren Betelgeuse, re wrussa gwannhe y’n misyow diwettha re klerheas arta. Yn kres mis-Ebrel, yth yw ogas dh’y splannder usadow. Nebes steronydhyon a wra tybi bos an gwannheans kawsys gans doust gwrys gans an steren ow passya a-rygdhi.
An komet ATLAS C/2019 Y4 o diskudhys 28ves mis-Kevardhu. An komet o war resegva a wra neshe dhe’n howl mar ogas ha’n planet Mergher orth diwedh mis-Me. Steronydhyon a dybas an komet ma a allsa bos gweladow gans dewlagas noeth an hav ma, mes ny vydh henna hwarvos wosa y dhe derri yn rannow yn mis diwettha.
An hanow ATLAS yw diworth an arhwithrans ATLAS, a wra usya pellwelerow robotek dhe hwithra wosa taklennow ogas dhe’n norvys a yll skwattya an nor. An hanow leun yw “Asteroid Terrestrial Impact Last Alert System”. Na wra an komet ma neshe ogas dhe’n norvys.
Kometys yw henwys wosa aga diskudhor, mes yn moyha fenowgh lemmyn yth yw hanow neb arhwithrans a-der hanow person.
Nebes steronydhyon re wrug skeusenn a wra diskwedhes nebes rannow a’n komet. Yn kettermyn an splannder gans an komet a wra dalleth lehe ha martesen an komet a wra dreylya dhe demmyn kyns drehedhes howlnesva yn mis-Me.
Yma komet arall diskudhys seulabrys, komet SWAN C/2020 F8. An hanow yw diworth hanow daffar war lester efanvos SOHO, an Solar and Heliospheric Observatory, a wra studhya an howl mes treweythyow diskudha kometys dre happ. Y hyll bos an komet ma gweladow an hav ma, martesen gans dewlagas noeth. http://astro.vanbuitenen.nl/comet/2020F8 Ev a wra neshe an howl dhe 27ves mis-Me.
An mirva LSST, an “Large Synoptic Survey Telescope” o henwys an blydhen ma a-wosa an steronydhes a vri Vera Rubin a verwis yn 2016. An mirva a vydh aswonnys avel “Vera C. Rubin Observatory”. Hi a studhyas rosellans galaksiow ha dre henna ri dustuni “mater tewl”, mater nag yw gweladow (yn gwir yw treusweladow yn le tewl) mes hwath gans effeyth gravedhek. An pellweler y honan yw gans desin nowydh tri gweder, ha gweder kynsa a 8.4 meter ha sevelys yw yn Chile. Y fydh gwel ledan dhodho, ha galladewder skeusenna oll a’n ebren pub tri nos. An arhwithrans ma a wra pesya deg blydhen, hag yn termyn ma gul 500 petabayt data.
An arhwithrans y honan yw lemmyn gelwys “Legacy Survey of Space and Time”, hag an pellweler an “Simonyi Survey Telescope” wosa Charles ha Lisa Simonyi a wrug ri arghans. Charles Simonyi a wrug oberi rag Microsoft, hag a wrug towlenna Microsoft Office.
https://astronomynow.com/2020/01/08/trail-blazing-astronomer-vera-rubin-honoured-with-observatory-naming
https://www.vro.org
https://www.lsst.org
An planetik a wrug New Horizons treusnija yn 2019 yw henwys yn soedhogel avel Arrokoth yn le 2014 MU69 po Ultima Thule. An hanow yw ger a styr "ebrenn" yn yeth Powhatan, yeth pobel teythyek yn Virginia.
An lester efanvos BepiColombo, a wrug passya an norvys. Yth yw lester efanvos Europek ha Nihonek o lonchys yn 2018 ha a wra mos yn resegva a-dro dhe Vergher yn 2025. Kales yw dhe dhrehedhes Mergher drefenn an chanj uskittredh, hag BepiColombo a dhurya termyn hir ha gul treusnijansow an planetys owth usya aga gravedh. Ev a wra treusnija Gwener yn mis-Hedra ha mis-Est 2021 ha wosa hemma hwegh treusnijans Mergher kyns mos yn resegva Mergher yn mis-Kevardhu 2025.
https://astronomynow.com/2020/03/30/scientists-plan-for-bepicolombo-fly-by-despite-coronavirus-limitations
Yth o an wrandryell ragdres NASA Meurth 2020 henwys “Perseverance” ‘Dywysygneth’ yn Kernewek.
Kynth yw ober lentheys gans an virus kurungylgh, gans NASA yma ober war Meurth 2020 ow pesya y’n termyn ma. Res yw bos an lonch ynter 17ves mis-Gortheren ha 5ves mis-Est an bledhen ma, po delatys vydh rag dew vledhen dhe’n nessa spas lonch. Desin ‘dywysygneth’ yw ogas ha desin “Curiosity” ‘tronekter’ mes rosow ‘dywysygneth’ yw nebes dyffrans yn unn waytyans aga durya gwell. Rosow ‘Curiosity’ re veu damajys gans an karregi lymm Meurth.
https://astronomynow.com/2020/04/06/perseverance-mars-rover-gets-its-wheels-as-launch-preps-continue
Byttegyns, “Curiosity” a wra hwath oberi ha seulabrys a yskynnas leder serth, ynklinys orth 31 degre.
Yma lonch an lester efanvos ExoMars delatys bys dhe 2022. Kyns an kalettrow gans an virus kurungylgh, yth esa preder a-dro dhe’n parachutys, ha ny via possybl gorfenn an ober kyns an spas lonch 2020. Ytho, an lonch yw towlennys ynter mis-Est ha mis-Hedra 2022. An wrandryell, henwys “Rosalind Franklin” a wra hwithra dustuni bewnans yn termyn eus passyes war enep Meurth.
https://astronomynow.com/2020/03/12/esa-roscosmos-delay-launch-of-exomars-2020-lander-to-late-2022
Soweth an tavenn toemmder tirell Insight war enep Meurth yw hwath stegys. Byttegyns, daffar arall war an direll yw sewenus hag a wra musuransow godhonieth.
https://astronomynow.com/2020/02/22/insight-lander-will-try-robotic-elbow-grease-to-help-stalled-heat-probe/
https://mars.nasa.gov/news/8612/mars-insight-lander-to-push-on-top-of-the-mole/?site=insight
https://mars.nasa.gov/news/8613/a-year-of-surprising-science-from-nasas-insight-mars-mission/?site=insight
keworrys wosa an podkast:
An gewer war Veurth hag usi an tirell Insight musura:
https://mars.nasa.gov/insight/weather/
Yn agan ebrenn, yma loer nowydh dhe’n 23a mis-Ebrel, kynsa kwartron 30ves mis-Ebrel, loer leun 7ves mis-Me, diwettha kwartron 14ves mis-Me, loer nowydh arta 22a mis-Me, ha kynsa kwartron 30ves mis-Me.
Yn gorthugher 25ves bys dhe 27ves, an loer gwarek a vydh yn keth rann an ebrenn ha’n planet Gwener, y’n howlsedhes.
An planetys Meurth, Sadorn ha Yow yw hwath gweladow kyns an bora. Y fydh an loer gansa ynter an 12ves ha’n 16ves mis-Me.
Yma dew gowas meteor, an Lyrids ha’n Eta Aquarids. An Lyrids yw an moyha a-dro dhe 21-22a mis-Ebrel, ha’n gwella termyn yw wosa hanternos. Yma a-dro dhe 10 dhe 15 meteor pub our, a wra mos diworth rann an ebrenn ogas dhe’n ranneves Lyra.
An kowas Eta Aquarid yw an moyha a-dro dhe 6ves mis-Me, hag an gwella termyn yw wosa hanternos keffrys. Yma semlant an meteors ma a dhos diworth sterenn y’n ranneves Aquarius. An kowas ma yw gwell yn hantergylgh soth, hag yma 20-40 meteor pub our. Yn hantergylgh north, yma a-dro dhe 10.
https://earthsky.org/astronomy-essentials/everything-you-need-to-know-lyrid-meteor-shower
https://earthsky.org/astronomy-essentials/everything-you-need-to-know-eta-aquarid-meteor-shower
https://earthsky.org/space/why-more-eta-aquarid-meteors-in-southern-hemisphere
bys nessa prys,
Davydh Trethewey
Nebes moy a-dro dhe dhiwedh ragdres Spitzer:
https://astronomynow.com/2020/01/31/nasa-pulls-the-plug-on-spitzer-ending-trail-blazing-mission/
An steren Betelgeuse, re wrussa gwannhe y’n misyow diwettha re klerheas arta. Yn kres mis-Ebrel, yth yw ogas dh’y splannder usadow. Nebes steronydhyon a wra tybi bos an gwannheans kawsys gans doust gwrys gans an steren ow passya a-rygdhi.
 |
| Splannder Betelgeuse diworth AAVSO https://www.aavso.org/lcg |
 |
| Betelgeuse, gans pellweler VLT ha'n mayn SPHERE, mis-Kevardhu 2019. Imaj: ESO/M. Montargès et al. https://astronomynow.com/2020/03/08/cosmic-dust-up-may-best-explain-dimming-of-betelgeuse |
An komet ATLAS C/2019 Y4 o diskudhys 28ves mis-Kevardhu. An komet o war resegva a wra neshe dhe’n howl mar ogas ha’n planet Mergher orth diwedh mis-Me. Steronydhyon a dybas an komet ma a allsa bos gweladow gans dewlagas noeth an hav ma, mes ny vydh henna hwarvos wosa y dhe derri yn rannow yn mis diwettha.
An hanow ATLAS yw diworth an arhwithrans ATLAS, a wra usya pellwelerow robotek dhe hwithra wosa taklennow ogas dhe’n norvys a yll skwattya an nor. An hanow leun yw “Asteroid Terrestrial Impact Last Alert System”. Na wra an komet ma neshe ogas dhe’n norvys.
Kometys yw henwys wosa aga diskudhor, mes yn moyha fenowgh lemmyn yth yw hanow neb arhwithrans a-der hanow person.
Nebes steronydhyon re wrug skeusenn a wra diskwedhes nebes rannow a’n komet. Yn kettermyn an splannder gans an komet a wra dalleth lehe ha martesen an komet a wra dreylya dhe demmyn kyns drehedhes howlnesva yn mis-Me.
 |
| Komet C/2019 Y4 (ATLAS). Imaj: Tim Connolly, Plattsburgh, NY, USA. https://spaceweatherarchive.com/2020/04/07/comet-atlas-is-breaking-up |
 |
| https://spaceweatherarchive.com/2020/04/14/fragments-of-comet-atlas |
Yma komet arall diskudhys seulabrys, komet SWAN C/2020 F8. An hanow yw diworth hanow daffar war lester efanvos SOHO, an Solar and Heliospheric Observatory, a wra studhya an howl mes treweythyow diskudha kometys dre happ. Y hyll bos an komet ma gweladow an hav ma, martesen gans dewlagas noeth. http://astro.vanbuitenen.nl/comet/2020F8 Ev a wra neshe an howl dhe 27ves mis-Me.
An mirva LSST, an “Large Synoptic Survey Telescope” o henwys an blydhen ma a-wosa an steronydhes a vri Vera Rubin a verwis yn 2016. An mirva a vydh aswonnys avel “Vera C. Rubin Observatory”. Hi a studhyas rosellans galaksiow ha dre henna ri dustuni “mater tewl”, mater nag yw gweladow (yn gwir yw treusweladow yn le tewl) mes hwath gans effeyth gravedhek. An pellweler y honan yw gans desin nowydh tri gweder, ha gweder kynsa a 8.4 meter ha sevelys yw yn Chile. Y fydh gwel ledan dhodho, ha galladewder skeusenna oll a’n ebren pub tri nos. An arhwithrans ma a wra pesya deg blydhen, hag yn termyn ma gul 500 petabayt data.
An arhwithrans y honan yw lemmyn gelwys “Legacy Survey of Space and Time”, hag an pellweler an “Simonyi Survey Telescope” wosa Charles ha Lisa Simonyi a wrug ri arghans. Charles Simonyi a wrug oberi rag Microsoft, hag a wrug towlenna Microsoft Office.
 |
| An steronydhes Vera C. Rubin (1928-2016). Imaj: NSF’s Optical-Infrared Astronomy Research Laboratory/KPNO/AURA |
 |
| An pellweler, henwys an Mirva Vera C. Rubin. Imaj: VRO |
https://astronomynow.com/2020/01/08/trail-blazing-astronomer-vera-rubin-honoured-with-observatory-naming
https://www.vro.org
https://www.lsst.org
An planetik a wrug New Horizons treusnija yn 2019 yw henwys yn soedhogel avel Arrokoth yn le 2014 MU69 po Ultima Thule. An hanow yw ger a styr "ebrenn" yn yeth Powhatan, yeth pobel teythyek yn Virginia.
An lester efanvos BepiColombo, a wrug passya an norvys. Yth yw lester efanvos Europek ha Nihonek o lonchys yn 2018 ha a wra mos yn resegva a-dro dhe Vergher yn 2025. Kales yw dhe dhrehedhes Mergher drefenn an chanj uskittredh, hag BepiColombo a dhurya termyn hir ha gul treusnijansow an planetys owth usya aga gravedh. Ev a wra treusnija Gwener yn mis-Hedra ha mis-Est 2021 ha wosa hemma hwegh treusnijans Mergher kyns mos yn resegva Mergher yn mis-Kevardhu 2025.
 |
| https://astronomynow.com/2020/04/12/bepicolombo-flies-by-earth-completing-first-leg-of-journey-to-mercury |
 |
| Delinyans nij BepiColombo dres an norvys. Imaj: ESA |
https://astronomynow.com/2020/03/30/scientists-plan-for-bepicolombo-fly-by-despite-coronavirus-limitations
Yth o an wrandryell ragdres NASA Meurth 2020 henwys “Perseverance” ‘Dywysygneth’ yn Kernewek.
Kynth yw ober lentheys gans an virus kurungylgh, gans NASA yma ober war Meurth 2020 ow pesya y’n termyn ma. Res yw bos an lonch ynter 17ves mis-Gortheren ha 5ves mis-Est an bledhen ma, po delatys vydh rag dew vledhen dhe’n nessa spas lonch. Desin ‘dywysygneth’ yw ogas ha desin “Curiosity” ‘tronekter’ mes rosow ‘dywysygneth’ yw nebes dyffrans yn unn waytyans aga durya gwell. Rosow ‘Curiosity’ re veu damajys gans an karregi lymm Meurth.
 |
| An wandryell Perseverance. Imaj: NASA/JPL-Caltech |
 |
| Chanj desin an rosow ynter Curiosity ha Perseverance. Imaj: NASA/JPL-Caltech |
Byttegyns, “Curiosity” a wra hwath oberi ha seulabrys a yskynnas leder serth, ynklinys orth 31 degre.
 |
| Omskeusenn Curiosity (brosys warbarth diworth lies skeusenn) 26ves mis-Hwrevrer 2020 Imaj: NASA. Moy a kedhlow ha imaj ugh-digolm dhe'n URL: https://astronomynow.com/2020/03/23/curiosity-climbs-its-steepest-slope-so-far |
Yma lonch an lester efanvos ExoMars delatys bys dhe 2022. Kyns an kalettrow gans an virus kurungylgh, yth esa preder a-dro dhe’n parachutys, ha ny via possybl gorfenn an ober kyns an spas lonch 2020. Ytho, an lonch yw towlennys ynter mis-Est ha mis-Hedra 2022. An wrandryell, henwys “Rosalind Franklin” a wra hwithra dustuni bewnans yn termyn eus passyes war enep Meurth.
 |
| An wandryell ExoMars, henwys Rosalind Franklin |
https://astronomynow.com/2020/03/12/esa-roscosmos-delay-launch-of-exomars-2020-lander-to-late-2022
Soweth an tavenn toemmder tirell Insight war enep Meurth yw hwath stegys. Byttegyns, daffar arall war an direll yw sewenus hag a wra musuransow godhonieth.
 |
| Rann a'n tirell Insight gans an tavell, aswonnys avel "an godhor". |
https://astronomynow.com/2020/02/22/insight-lander-will-try-robotic-elbow-grease-to-help-stalled-heat-probe/
https://mars.nasa.gov/news/8612/mars-insight-lander-to-push-on-top-of-the-mole/?site=insight
https://mars.nasa.gov/news/8613/a-year-of-surprising-science-from-nasas-insight-mars-mission/?site=insight
keworrys wosa an podkast:
A bit of good news from #Mars: our new approach of using the robotic arm to push the mole appears to be working! The teams @NASAJPL/@DLR_en are excited to see the images and plan to continue this approach over the next few weeks. 💪 #SaveTheMole— NASA InSight (@NASAInSight) March 13, 2020
FAQ: https://t.co/wnhp7c1gPT pic.twitter.com/5wYyn7IwVo
Another short test has my self-hammering mole making gradual progress. Pressing down on the soil above has helped it dig a little further. We’ll do another of these moves soon, with @NASAJPL and @DLR_en keeping a close eye. #SaveTheMole pic.twitter.com/3s7DVMYJyU— NASA InSight (@NASAInSight) August 28, 2020
An gewer war Veurth hag usi an tirell Insight musura:
https://mars.nasa.gov/insight/weather/
Yn agan ebrenn, yma loer nowydh dhe’n 23a mis-Ebrel, kynsa kwartron 30ves mis-Ebrel, loer leun 7ves mis-Me, diwettha kwartron 14ves mis-Me, loer nowydh arta 22a mis-Me, ha kynsa kwartron 30ves mis-Me.
Yn gorthugher 25ves bys dhe 27ves, an loer gwarek a vydh yn keth rann an ebrenn ha’n planet Gwener, y’n howlsedhes.
An planetys Meurth, Sadorn ha Yow yw hwath gweladow kyns an bora. Y fydh an loer gansa ynter an 12ves ha’n 16ves mis-Me.
Yma dew gowas meteor, an Lyrids ha’n Eta Aquarids. An Lyrids yw an moyha a-dro dhe 21-22a mis-Ebrel, ha’n gwella termyn yw wosa hanternos. Yma a-dro dhe 10 dhe 15 meteor pub our, a wra mos diworth rann an ebrenn ogas dhe’n ranneves Lyra.
An kowas Eta Aquarid yw an moyha a-dro dhe 6ves mis-Me, hag an gwella termyn yw wosa hanternos keffrys. Yma semlant an meteors ma a dhos diworth sterenn y’n ranneves Aquarius. An kowas ma yw gwell yn hantergylgh soth, hag yma 20-40 meteor pub our. Yn hantergylgh north, yma a-dro dhe 10.
https://earthsky.org/space/why-more-eta-aquarid-meteors-in-southern-hemisphere
bys nessa prys,
Davydh Trethewey
Nebes moy a-dro dhe dhiwedh ragdres Spitzer:
https://astronomynow.com/2020/01/31/nasa-pulls-the-plug-on-spitzer-ending-trail-blazing-mission/
Wednesday 1 April 2020
Cornwall to become dinosaur experience park
According to an anonymous government source, Cornwall is going to gradually transition to be a dinosaur experience park.
A series of comments by a Conservative MP who has forgotten his microphone was still on during a late-night videoconference port drinking party said something equivalent to "now Cornwall, [noise obscures speech] , we go to their second homes there but we don't understand their societies, they aren't like us we might as well be in [redacted]. We should help the seagulls evolve back into dinosaurs over time"
A series of comments by a Conservative MP who has forgotten his microphone was still on during a late-night videoconference port drinking party said something equivalent to "now Cornwall, [noise obscures speech] , we go to their second homes there but we don't understand their societies, they aren't like us we might as well be in [redacted]. We should help the seagulls evolve back into dinosaurs over time"
Sunday 29 March 2020
Daily exercise under quarantine 29/03/2020
 |
| A hedge with brambles among other plants. The brambles still show last year's leaves along with this year's growth |
 |
| St. Allen churchyard |
The Rainforest - an Koeswik Glaw
Magnolia tree
Saturday 28 March 2020
Some of my plants that live at my parents house 28th March 2020
Here I show you around the garden at my parents house, including some of my own plants that currently live there, including the dahlias and lavenders grown from seed which aren't looking very happy after being exposed to some unusually dry air, a camellia seed that was originally harvested from one of my parents camellia plants which has germinated, chilli seedlings (Chocolate Cherry and Aji Lemon/Yellow Cayenne) - harvested seeds from plants I grew last year, more than one Kea Plum tree, Kiwi fruit, tulips, gooseberry, Chilean Guava (Ugni molinae), an apple tree, a pear tree, Dicksonia antarctica tree fern, and various Camellia.
Friday 27 March 2020
Subscribe to:
Posts (Atom)